Fotografia spacerowa w dawnym Sochaczewie

Fotografia spacerowa w dawnym Sochaczewie

 

Zapewne w wielu rodzinnych albumach spotykamy fotografie osób idących ulicą , stojących przed sklepem , spacerujących w parku lub w innych podobnych sytuacjach. Fotografie te bardzo rzadko mają na odwrocie stempel fotografa , choć już na pierwszy rzut oka widać , że były robione w ruchu i z reguły nie były pozowane. W przedwojennym Sochaczewie , podobnie jak w wielu innych miejscowościach można było spotkać pana z aparatem fotograficznym , który za niewielką opłatą robił zdjęcia przygodnym osobom. Dzisiaj fotografie te, oprócz osób na niej uwiecznionych są jednym z niewielu świadków dawnego wyglądu ulicy , często przedstawiają w swoim tle stare domy i kamienice , witryny sklepów oraz reklamy nie istniejących już firm . Kiedy więc zadajemy sobie pytanie , w którym miejscu zostały zrobione , odpowiedź nie wcale jest taka prosta..

W literaturze fotografowie uliczni nazwani zostali fotografami spacerowej fotografii . Być może dlatego , że obiektem ich zawodowego zainteresowania byli ludzie , którzy akurat spacerowali ulicą .Jedną z niewielu osób piszących o fotografach ulicznych jest Małgorzata Mostek .Stworzyła także stronę internetową poświęconą fotografii spacerowejwww.fotografiaspacerowa.blogspot.com Zamieszcza tam i opisuje fotografie z Warszawy , Białegostoku , Bielska Białej, Krakowa , Włocławka czy Kutna. Każdy , kto posiada informacje i stare fotografie uliczne może zamieścić je z załączeniem stosownego opisu.

W przedwojennym Sochaczewie istniało kilka zakładów fotograficznych , mających swoje atelier przy głównych ulicach miasta. Wśród nich był J. Koelnigstein z Zakładu Fotograficznego „ Studio” oraz Chaim Zandman z Zakładu Fotograficznego „ Moderne „. Obydwaj wymienieni fotografowie robili z reguły zdjęcia studyjne , chociaż nie można wykluczyć. że od czasu do czasu fotografowali mieszkańców Sochaczewa na ulicy w ich rodzinnym mieście. Na pewno Chaim Zandman fotografował różne patriotyczne uroczystości w Sochaczewie. Jedną z takich fotografii jest przemarsz dzisiejszą ulicą 1 Maja manifestacji z okazji Święta Niepodległości w dniu 11 listopada. Podobnych uroczystości mogło być znacznie więcej , tak więc tylko szperanie w starych albumach fotograficznych może odpowiedzieć nam na pytanie , co jeszcze przedstawiają stare sochaczewskie fotografie.

Pisząc o fotografii spacerowej nie sposób nie wymienić powstałego na początku lat trzydziestych zakładu fotograficznego FOTO-EXPRESS w Sochaczewie. Zakład ten specjalizował się w szybko wykonywanej fotografii i był , jak sądzę , typowym zakładem sochaczewskiej fotografii ulicznej Ale nie tylko ... Fotografował także różnego rodzaju spotkania oraz grupy osób z okolicznych fabryk , klubów sportowych, stowarzyszeń itp... W przedwojennym Sochaczewie oraz pobliskim Chodakowie istniały bowiem dwie duże fabryki , zatrudniające po kilka tysięcy osób . Zawsze , w dniu wypłaty przed ich bramami rozkładali swoje stragany okoliczni kupcy i różnego rodzaju tragarze , ale nie brakowało też i przyjezdnych fotografów . Rozwieszali oni wtedy różnego typu plansze z wyciętymi otworami na głowę i każdy kto tylko chciał mógł zostać pilotem samolotu , kierowcą luksusowego samochodu , motocyklistą. lub rowerzystą Fotografie takie miały duże powodzenie , ponieważ nie trzeba było być nawet odświętnie ubranym od przysłowiowych stóp do głów aby wyglądać pięknie i jak z obrazka. Fotografowie ci robili także fotografie portretowe oraz typowe fotografie pozowane pojedyńczych osób oraz całych rodzin .

Fotografowano dzieci z lalkami i innymi zabawkami , każdy otrzymywał bilet z numerem fotografii i mógł ją w niedługim czasie odebrać.

Fotografie spacerowe były robione także przez samych mieszkańców Sochaczewa. Były to już przecież takie czasy , że aparat fotograficzny nie był dla wielu luksusem.. Tak więc wystarczyło zrobić samemu fotografie i oddać je do wywołania do zakładu fotograficznego. Wiele z takich fotografii znajduje się w starych rodzinnych albumach fotograficznych , a zrobili je nasi dziadkowie i pradziadkowie. . Wywoływanie fotografii było dodatkowym zajęciem zakładów fotograficznych. Liczba osób oddających klisze do wywołania zwiększała się systematycznie

Z biegiem lat fotografia uliczna robiona przez zawodowych fotografów przestała funkcjonować. Spacerowe zdjęcia zaczęliśmy robić sami otrzymując wcześniej na gwiazdkę aparat fotograficzny . Stopniowo poszerzaliśmy swoją wiedzę na temat technik robienia zdjęć oraz ich późniejszego wywoływania

Dzisiaj robimy zdjęcia aparatami cyfrowymi i coraz rzadziej przelewamy je na papier , zostawiając wszystko w formie cyfrowego przekazu .

Kiedy jednak oglądamy stare fotografie nie sposób przejść obok nich obojętnie . Mają one bowiem w sobie klimat dawnych lat i jak niektórzy mówią są jedyne w swoim rodzaju .

Sochaczewska fotografia spacerowa cały czas czeka na swoje mniejsze i większe odkrycia. Często nawet nie zdajemy sobie sprawy jak blisko mogą być one obok nas. Wystarczy tylko czasem zapytać naszą babcię i dziadka o lata z ich dzieciństwa.... i może się okazać , że szczęście jest na przysłowiowe wyciągnięcie ręki... ...

 

Waldemar Bronicz

Opis fotografii:

  1. Sochaczew , ulica Toruńska. Lata trzydzieste. W oddali po prawej stronie budynek Straży Ogniowej

  2. Sochaczew , most ma Bzurze , lata trzydzieste. W oddali Rynek Kościuszki

  3. Sochaczew, lata trzydzieste, Sklep mięsny Pana J. Janiszewskiego

  4. Sochaczew , lata trzydzieste . Obecnie ulica Staszica . Państwo Maria i Stanisław Miszczak z pobliskiego Chodakowa

  5. Chodaków , obecnie ulica Chodakowska . Państwo Szkup wracają z fabryki jedwabiu.

  6. Sochaczew , manifestacja z okazji Święta Niepodległości 11 Listopada . Fot: Chaim Zandman

  7. Chodaków . Ireneusz Panfil z siostrą na tle elektrociepłowni chodakowskiej fabryki jedwabiu . Lata trzydzieste.

  8. Sochaczew . Fotografia z planszą rowerzysty. . Każdy mógł wsadzić swoją głowę i mieć zdjęcie z rowerem